ترجمه : مهندس پری پویا
ماخذ: ماهنامه اشری – ژوئن 2016
پیچیدگی ها
کدها و استانداردهای مرتبط با کلید حذف دود در ارتفاع لایه دود تشکیل شده، بر اساس طراحی، زمان لازم برای خارج شدن ساکنین، محیط تصرف شده و پیرامون آن می باشد که معمولاً برای راهروهای باز، ساختمان های مدور و یا فضای بزرگ باز دیگری در یک ساختمان اداری، سالن های ورزشی، بیمارستان ها و یا هتل به کار می رود.
به کاربردن اکثر مطالب درباره لایه دود و غیره به دلیل ابعاد و حجم در یک زندان مشکل است. نگه داشتن لایه دود 6 فوت بالای مرتفع ترین طبقه اشغال شده همیشه در زندان و بازداشتگاه امکان پذیر نمی باشد.
برای مثال چطور می توان در یک سلول زندان با در بتنی به ارتفاع 8 فوت (2.4 متر)، لایه دود را بالای 6 فوت
(1.8 متر) نگه داشت؟ اگر این مثال را با یک مدل CFD بررسی کنیم، مقدار اگزاست بسیار بزرگ شده و کانال کشی و تجهیزات مربوطه نامتناسب و بیش از حد بزرگ خواهند شد. تنها روش مؤثر برای از بین بردن حجم وسیع دود از فضایی با سقف کوتاه، تخلیه هوا از یک طرف و ورود هوا از طرف دیگر می باشد.
برخلاف اتاق های روز بزرگ تر، سلول های انفرادی در زندان و بازداشتگاه ها چالش برانگیزند و مسئله امنیتی ایجاد می کنند که ما بعداً روی آن تمرکز می کنیم.
قانون رایج دیگری برای کنترل دود، تأمین هوای تازه در سطح زمین با سرعت خیلی کم حداکثر 200fpm یا
1 متر بر ثانیه است که برای یک راهروی باز هم به کار می رود. به دلیل امکان فرار، پنهان شدن یا مخفی کردن کالای قاچاق در دودکش یا بادگیر، گریل یا هر بازشوی دیگری که به این منظور تعبیه می شود، این قانون معمولاً برای زندان یا بازداشتگاه میسر و امکان پذیر نمی باشد.
در این محیط ها محل ورود هوای تازه ورودی به این بخش باید بالا و دور از دسترس باشد. اهمیت ملاحظات امنیتی باید برابر با عملکرد سیستم حذف دود باشد.
اگرچه این سیستم با لایه دود داغ در بالای محل مغایرت دارد، اما اگر درست طراحی شده و سایز مناسبی داشته باشد، مانعی برای سیستم و توانایی حذف دود ایجاد نمی کند.
مهندسین حفاظت در برابر آتش ترجیح می دهند کمترین هوای ورودی حداقل زیر ارتفاع محاسبه شده لایه دود داشته باشند تا الزامات استاندارد NFPA92 را مرتفع سازند. در این محیط این موضوع می تواند چالش برانگیز باشد ولی خصوصاً در اتاق های بزرگ و دو طبقه غیرممکن نیست. سلول ها به خاطر حجم کوچک و امنیتی بودن بیشتر با مشکل روبه رو هستند.
رسیدن به هدف
برای داشتن یک طرح منطبق بر قوانین و کدها را می گیرد؟ جای تعجب نیست که این تصمیم در نهایت توسط یک مرجع ذی صلاح دارای اعتبار (AHJ) اتخاذ می شود. برخلاف پروژه های معمول تر، (AHJ) ممکن است متفاوت باشد.
(AHJ) می تواند مأمور آتش نشانی دولتی، یک سازمان دولتی (مانند TCJS)، سازمان آتش نشانی استان، آتش نشانی شهر، آتش نشانی محلی، یک عامل مستقل (مهندس حفاظت در برابر آتش) و یا مجموعه ای از آنها باشد.
مشخص کردن عامل فعال دخیل و کسی که صلاحیت نهایی در پروژه را دارد، بسیار مهم است و محل و نوع پروژه و همچنین مالک ساختمان معمولاً آن را تعیین می کند. هر چه این موضوع زودتر بحث شود برای پروژه، مهندس و همه طرفین بهتر خواهد بود و بر برنامه ریزی، طرح، بودجه و برنامه زمانی که همه جنبه های بسیار مهم هر پروژه مخصوصاً تأسیسات خاصی مثل زندان هستند، تحت تأثیر می گذارد.
در بیشتر موارد، معمولاً AHJ تفاوت های موجود در کدهای منتشرشده، استانداردها و دستورالعمل های تأسیسات زندان ها را اعلام می کند، ولی در عین حال تبعیت از اهداف کدها را الزامی می داند. گفته می شود قسمت هایی از کدها وجود دارد که برای AHJ بسیار مهم تر از قسمت های دیگر است. معمولاً اگر یک استاندارد زندان توسط دولت منتشر شود، احتمالاً در پایان روز به قانون تبدیل می شود.
یک موضوع مهم دیگر برای هماهنگی با AHJ این است که مکان حذف دود در زندان دقیقاً کجا باید باشد.
درحالی که برخی حذف دود در هر بازداشتگاهی که یک زندانی ممکن است یک شب بماند را الزامی می دانند،
اما یک روش جهانی پذیرفته شده از سوی همگان نیست. یک مهندس محافظه کار، سیستم اعلام حریق را به
فعال سازی اتوماتیک یک سیستم حذف دود برای هر سلول استاندارد زندان، فضای هواخوری، خوابگاه، اتاق های دارای دیوارهایی با پوشش تشکی نرم، سلول انفرادی، درمانگاه و یا هر جایی که زندانی در آن تنها و محدود شده است مجهز می کند.
این مکان ها معمولاً در گروه سکونت 3-I طبقه بندی می شوند، درحالی که بقیه ساختمان و فضای اطراف سلول انفرادی از نوع B می باشند. نشان دادن زون های دود روی نقشه مستلزم آن است که مالک، AHJ و پیمانکاران بدانند حذف دود کجا باید تعبیه شود و کجا نباید. در نظر داشته باشید که این نقشه لزوماً مثل نقشه طرح ایمنی معماران نیست؛ طبق تعریف کد، چندین زون دود در محفظه دود می تواند تعبیه شود. به علاوه، مهندس می تواند بر اساس یک برنامه ریزی مشخص برای تشخیص و حذف دود از ناحیه خطر، هوای جبرانی ورودی به زون و … تعداد نواحی زون در بخش را تعیین کند.
الحاق سیستم
می توان تشخیص دهنده های محلی استاندارد را با پوشش مناسب مستقیم در محل گذاشت، ولی مداخله و دست کاری در آن ها همیشه یک مسئله نگران کننده است. آشکارسازهای داخل کانالی، آشکارسازهای نوری در فضاهای باز بلند و وسایل دیگر، گزینه های موجود برای طراحی سیستم اعلام آتش هستند. جایی که تشخیص بسیار زود مدنظر است، می توان از سیستم مکشی لیزری استفاده کرد که شبکه ای از هوای دائماً فیلترشده برای محصولات احتراق نمونه گیری می شود. این سیستم های هشدار فوری و مکشی بسیار مؤثر هستند ولی باید با دقت طبق 72 NFPA (استاندارد ملی هشدار و سیگنال آتش) طراحی شده و اقدامات حفاظت در برابر آتش خوب اجرایی شود. این نوع سیستم وابسته به سرعت کانال، هندسه فضا، یا ویژگی های جریان هوا نبوده و در محیط زندان رایج است.
کنترل دود
محل و پوشش مناسب وسیله تشخیص دود باید با هماهنگی طراحی اعلام حریق انجام شود. گرچه بسیاری از سیستم های حذف دود به سختی با سیستم اعلام حریق سیم کشی می شوند، روش معمول دیگر برای هشدار آتش، ارسال یک سیگنال به سیستم مدیریت ساختمان (BMS) است. در این مورد، مشخص کردن و تعبیه اجزای مناسب سیستم بسیار مهم است؛ اجزای لیست شده با یکپارچگی و مطابقت بالا باید با بقیه ارتباط خوبی داشته باشند تا یکپارچگی و اعتبار سیستم در کل حفظ شود.
آزمایشگا ههای بیمه گر (UL) بخشی با عنوان 846 -استاندارد دستگاه های کنترل و لوازم جانبی هشدار آتش-دارند. بخشی مجزا تحت عنوان UUKL ،UL846 در این استاندارد وجود دارد که برای سیستمی به کار می رود که اجزای کنترل دود را چک می کند. هر سیستمی که مبنای کنترل دود را اجرا می کند باید در لیست UUKL باشد تا برای استفاده در این محیط ها مناسب باشد. مناسب بودن تمام اجزا سیستم از قبیل فن های با دمای خروجی بالا در نهایت بر عهده مهندس مکانیک است.
لغو دستی، تائید
یک آیتم در هر دو کد (IBC,NFPA101) مشترک است و بیشتر استانداردهای زندان لغو دستی برای پرسنل
اورژانس، خرابی سیستم آشکارساز و برای مقاصد آزمایشی را اجباری می دانند. بعضی از پنل های حذف دود بسیار بزرگ و پیچیده هستند، درحالی که برخی از کلیدهای ساده ای استفاده می کنند.
برای مطابقت با هدف (IBC)909، شاخص قانونی برای تجهیزات امنیتی، دمپرها و خطاها لازم است. هدف این است که مشکلی که عملکرد مناسب سیستم کنترل دود را به خطر می اندازد، به پنل یا BMS اعلام شود. ظاهر، کارکرد و محل نصب شده پنل باید با AHJ هماهنگ باشد. در بیشتر موارد این پنل در محل مطمئنی قرار می گیرد که همیشه افرادی در آن حضور دارند.
تست
تست اولیه و نهایی سیستم های کنترل دود در زندان می تواند گیج کننده باشد. اگر کسی با دقت به منابع ذکرشده قبلی برای کسب اطلاعاتی راجع به روش تست نگاه کند، چیزی پیدا نمی کند.
IBC ، بخش 909.18 تنها به تائید از طریق بازرسی ویژه اشاره دارد و شیوه کاری برای تست یک سیستم حذف دود را اعلام نمی کند.
یک قاعده کلی برای TCJS در زمان تست با دود مصنوعی این است که نرخ ورود دود باید دو برابر فضای تست باشد. ازآنجایی که حجم فضا (طول ×عرض × ارتفاع) به آسانی به دست می آید، نرخ هر شمع دود (smoke candle) می تواند برای تعیین تعداد شمع های هر فضای به کار رود. بکار بردن شمع دودهای 30 ثانیه ای (ظرفیت 1500 فوت مکعب (43 مترمکعب)) در حجم های کوچک تر و 60 ثانیه ای (ظرفیت تولید 8000 فوت مکعب یا 227 مترمکعب) در حجم های بزر گتر مثل فضای هواخوری بهتر عمل می کند، چون دود به سرعت تولید می شود.
تشخیص سریع، همان طور که قبلاً گفته شد نقطه کلیدی هر سیستم حذف دود اتوماتیک می باشد.
هرچه دود سریع تر تشخیص داده شود، عملیات بر طرف کردن دود سریع تر شروع می شود. یک تفاوت اصلی بین این نوع تست و یک حادثه تولید دود یا آتش سوزی واقعی دمای دود است.
دود داغ در یک حادثه واقعی شناور بوده و سریع بالا می رود ولی دود سردی که در تست بکار می رود معمولاً این گونه عمل نمی کند. بعضی از گزینه های تست شامل صفحه داغی است که دودش گرم می شود و شرایط حادثه واقعی را بهتر نشان می دهد. معمولاً در زندان ها در بیشتر مواقع دود سرد برای تست کردن به کار برده می رود.
طی چندین دهه، تست برنامه ریزی شده هفتگی یک شرط کد بوده است اما این مسئله در زندان مشکلاتی به همراه دارد و معمول نیست.
در بیشتر موارد، AHJ تست متناوب و دوره ای توسط مالک و مستندسازی های مربوطه را توصیه می کند.
نتیجه گیری و پیشنهاد نهایی
با جهت گیری های زیاد برای یک پروژه تأدیبی، مهندس می تواند با تضمین بیشتر پروژه را به انجام رساند:
1. تحقیق و بررسی کدهای کاربردی، استانداردها و دستورالعمل ها. خود را آموزش دهید.
2. مشخص کردن AHJ و همکاری با آن در مراحل اولیه طراحی برای تعیین الزامات پروژه
3. ساده نگه داشتن طرح سیستم و تجهیزات اختصاصی زون های دود
4. طراحی سیستم با استفاده از اجزای قوی و مطمئن برای ایمنی بیشتر
5. ارائه پنل حذف سیستم
6. ادغام خصوصیات و نوشتن جزییات توالی عملکرد برای سیستم حذف دود
7. تعیین ضوابط تست، تائید با AHJ و ثبت آن در دفترچه خصوصیات برای برآورده شدن انتظارات برای همه
طرفین دخیل
