مبانی عملکرد کپسول های آتشنشانی

تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۴۰۴
بدون دیدگاه

منبع: مجله صنعت تاسیسات شماره 48

از: Building Facilities

مقدمه

کپسول های آتش نشانی قابل حمل برای حریق های کوچک و قابل کنترل طراحی شده اند. این تجهیزات با فشار داخل کپسول کار کرده و بیشتر آنها کاربرد آسانی دارند. انواع مختلف کپسول های آتش نشانی شامل چهار کلاس CوAوB و D هستند. بر روی هر کپسول برچسبی وجود دارد که مشخص میسازد کپسول برای خاموش کردن چه نوع آتشی باید بکار رود. استفاده از کپسول آتش نشانی نامناسب و یا استفاده غیر صحیح از آن منجر به گسترش آتش سوزی صدمات فردی و یا عواقب جدی تر بعدی می گردد. محل تعبیه و در دسترس بودن این کپسولها مسئله ای حیاتی به شمار می آید. کپسولها باید هنگام بروز حریق به آسانی و به تعداد کافی در دسترس افراد مجرب قرار داشته باشند. بهترین روش برای تعیین محل قرارگیری آنها بررسی دقیق مکان مورد نظر است. به طور کلی محلهای انتخاب شده باید قابل رویت و در دسترس بوده و به شکل یکنواختی در محل پخش شده باشند. اهمیت دادن و نگهداری مناسب کپسولهای آتش نشانی از مسئولیتهای مستقیم مالک و یا ساکنین محل مورد نظر به شمار می رود. استاندارد انجمن ملی حفاظت در برابر حریق برای کپسول های آتش نشانی قابل حمل (10 NFPA) بازرسی ماهیانه نگهداری سالیانه و رویه های دقیق شارژ مجدد به شکلی که کپسول را برای استفاده مورد نظر در شرایط مناسبی حفظ کند الزام می نماید. این استاندارد وجود یک مهندس و یا بازرس آتش نشانی را برای بازرسی های ماهیانه الزام نکرده است بلکه این کار می تواند توسط مالک ساکنین و یا یک نماینده برگیزه انجام شود. نگهداری سالیانه این کپسول ها باید توسط یک نمایندگی خدماتی اطفای حریق و یا افراد تعلیم دیده ایمنی صنعتی انجام گیرد. این افراد همچنین باید به مدارک فنی سازندگان کپسولها دسترسی داشته باشند. تعمیرات کلی و یا جایگزینی قطعات صدمه دیده نیز بخشی از این بازرسی ها را تشکیل می دهد.

کاربرد

تمامی افرادی که از کپسول آتش نشانی استفاده می کنند باید مهارت های لازم برای استفاده صحیح از آن را کسب کرده باشند:

نوع کپسول را با توجه به نوع حریق تشخیص دهید. این مرحله مستلزم علامت گذاری دائم کپسول ها برای نشان دادن حیطه عملکردی، محتویات و نحوه استفاده از کپسول مورد نظر است.
کپسول را به محل حریق منتقل کنید.کپسول باید به شکلی تعبیه شده باشد که در
شرایط اضطراری به آسانی برداشته شده و در کوتاه ترین زمان ممکن به محل حریق انتقال داده شود.
عملیات اولیه شامل چهار مرحله استاندارد است:

میله ضامن را بکشید
سر شیلنگ را به سوی آتش نشانه گیری کنید
دستگيره را بفشاريد
شیلنگ را به سمت مرکز آتش هدایت کرده و به صورت جارویی حرکت دهید

انتخاب

انتخاب کپسول اطفای حریق مناسب برای شرایط مشخص بر اساس شاخص های
متعددی انجام می گیرد:

ماهیت مواد قابل احتراق یا قابل اشتعالی که می توانند شعله ور گردند
شدت بالقوه (اندازه شدت و سرعت انتشار حریق) در هر حریق حادث شده
اثر بخشی کپسول مورد نظر در شرایط موجود
سهولت استفاده
دردسترس بودن پرسنلی که باید با کپسول آتش نشانی کار کنند
شرایط دمای محیطی و دیگر مسائل جوی(از قبیل باد جریان هوای موجود و یا موجود بخارات خطرناک)
تناسب کپسول آتش نشانی با محیط کاربردی آن
بررسی احتمال بروز هرگونه واکنش های شیمیایی خطرناک بین ماده ضد حریق و موادی که دچار حریق شده اند
توجه به مسائل بهداشتی و ایمنی کاربری
توجه به الزامات نگهداری کپسول آتش نشانی

انواع حریق

حریق های نوع A شامل مواد قابل احتراق معمولی مانند برگ و خاشاک کاغذ، چوب پارچه و غیره می شوند. حریقهای نوع A را باید با پایین آوردن دمای آن با استفاده از آب و یا دیگر مواد خاموش کننده آتش با پایه آبی و یا پوشاندن مواد قابل اشتعال توسط یک ماده خشک شیمیایی چند منظوره خاموش نمود.

خاموش کننده های زیر برای آتش نوع A مناسب هستند:

مخازن آب تحت فشار
مواد شیمیایی خشک معمولی و یا چند منظوره
مواد AITE و یا ماده FFFP
هالون

حریق نوع B شامل معایعات قابل اشتعال مانند نفت بنزین گریس و یا رنگ می گردد.

حریق های نوع B را باید با روش خفه کردن مهار نمود. از کپسول های آتش نشانی استفاده کنید که پوششی بر روی مواد آتش را ایجاد نموده و بدین طریق آتش را خاموش می کنند.

اطمینان حاصل کنید که تمام سطح مایعات قابل اشتعال بدین وسیله پوشش داده شود.
خاموش کننده های زیر برای حریق نوع B مناسب هستند:

مواد شیمیایی خشک معمولی و یا چند منظوره
دی اکسید کربن
مواد AITE و یا ماده FFFP
هالون

حریق نوع C در تجهیزات برقی رخ می دهد. این نوع حریق را باید با یک ماده خاموش کننده نارسانا خاموش کرد تا از بروز برق گرفتگی اجتناب شود. قبل از هر چیز هر چه سریع تر جریان برق را قطع کنید. موارد خاموش کننده زیر برای حریق نوع C مناسب اند:

مواد شیمیایی خشک
دی اکسید کربن
هالون

آتش سوزی های نوع D توسط فلزات قابل اشتعال مانند ذرات و براده های فلزاتی مانند
منیزیم آلیاژهای پتاسیم و غیره صورت می گیرند. این نوع حریق را باید با خفه کردن توسط ترکیبات پودری خشک که در کپسول های طراحی شده برای این نوع حریق ها وجود دارند خاموش نمود.

توجه:

تولید هالون ممنوع شده است، اما هالون بازیافت شده را هنوز می توان برای شارژ مجدد و یا سرویس کپسول های آتش نشانی مورد استفاده قرار داد. مواد شیمیایی بی ضرر دیگری وجود دارند که برای کپسول های جدید قابل استفاده هستند، اما هیچ کدام از آنها برای کپسولهای فعلی مناسب نیستند و برای روشهای علامت گذاری توصیه نمی شوند.

روش علامت گذاری توصیه شده موارد استفاده و عدم استفاده از یک کپسول آتش نشانی را در یک برچسب واحد تعیین می کند. علائم تصویری به راحتی توسط همگان قابل استفاده و قابل فهم هستند.

می توان از نماد های نشانه گذاری حرفی نیز در این مورد استفاده نمود.

اگر شما هم مشتاق یادگیری تخصصی و حرفه ای تاسیسات مکانیکی با اساتیدی مجرب هستید میتوانید فیلم آموزشی پکیج آموزش مهندسی حریق را تهیه کنید.