titr-ieq
مأخذ: ماهنامه اشری – سپتامبر 2017
ترجمه: مهندس نیره شمشیری
…………
مقدار رطوبت ساختمان تحت تأثیر چندین عامل از جمله ساختار آن، سیستم‌های HVAC، میزان حضور افراد و اقلیم است.
تغییرات زیاد در ساختار ساختمان در دهه‌های 1960 و 70 هنوز روی درک، روندها و استانداردهای امروزی برای کنترل رطوبت تأثیر می‌گذارند که چشم‌انداز مختصری از تغییرات در این حوزه ارائه می‌شود.
گاز طبیعی و نفت سیاه در دهه‌های 60 و 70 رو به رشد بود که سبب افزایش کاربری مسکونی سیستم‌های هوای گرم اجباری شده است.
کرمک‌های گرد و غبار هوا به عنوان منبع رطوبت بستگی دارد، اگرچه کرمک‌ها می‌توانند در دو تا چهار ساعت انفجار رطوبت نسبی 75% و 0 درصد بقیه روز زنده بمانند. رطوبت پایین (کمتر از 60%) برای کاهش آلرژن‌های کرم گرد و غبار مفید نشان داده شده است.
آزمایشات آزمایشگاهی با بیماری‌زاها یا حیوانات روش رایج برای مطالعه باکتری‌ها و ویروس‌ها بود.
آزمایشات باکتریایی روی قابلیت زندگی آئروسل [مثل دانکلین و پاک، رایت و همکاران، تانیسن و همکاران و کو و همکاران و فومیت‌ها (مثل لوپز)] بود.
به دلیل غلظت‌های مختلف باکتری‌های اولیه، مقایسه در میان مطالعات چالش برانگیز بود.
رابطه بین زنده ماندن باکتری‌ها و عفونت چیست؟
بررسی‌های ویروسی روی انتقال و باقی ماندن آئروسل آنفولانزا متمرکز بود.
بررسی‌های ویروسی شامل آزمایشات آزمایشگاهی انجام‌شده توسط آکرز، نوتی، لاون، دنو و یانگ، بارسا و شمشک، جاکولا، وان نورت و شمن و کان بو که داده‌های اپیدویمولوژی را تحلیل کردند.
یانگ و مار و شمن و کان آنفولانزا را مدل‌سازی کردند. به دلیل ماهیت آزمایشات آزمایشگاهی، مطالعات توانست طیف گسترده‌ای از مقادیر رطوبت را بررسی کند و باقی ماندن آنفولانزا تابع قوی از مقدار رطوبت بود و شیب قابل‌توجه بین 40 تا 80 درصد رطوبت نسبی را تجربه کرد.
بعضی نتیجه‌گیری‌ها و محدودیت‌ها از داده‌های گروه سلامت به دست می‌آید.
داده‌های محدودی در مورد اثرات رطوبت آسم وجود دارد، اما داده‌ها نشان می‌دهد کرمک‌های گرد و غبار خانه و بقایای آنفولانزا، توابع قوی از رطوبت نسبی هستند.
چندین مسیر برای انتقال باکتری‌ها و ویروس‌ها وجود دارد (مثل تماس مستقیم، هسته‌های ریز، قطرات، فومیت‌ها) و رطوبت نسبی می‌تواند تأثیر منحصربه‌فردی روی هریک از این حالات انتقال داشته باشد.
پوشش باکتری‌ها (گرم مثبت یا گرم منفی) تحت تأثیر رطوبت نسبی قرار دارد، اما رفتار در رطوبت پایین در این زیرگروه‌ها یکنواخت نیست.
به‌علاوه، نرخ تهویه، طول مدت حضور ارگانیسم، تغییر در ساختارهای بیولوژیکی و تغییر در واکنش میزبان انسان بعضی از متغیرهای برجسته هستند.
IEQ
آسایش
اثرات آسایش شامل التهاب چشم و پوست، آسایش حرارتی و الکتریسیته ساکن (شکل 4) بود.
داده‌های جمع‌آوری‌شده در مورد التهاب چشم و پوست روی بیماران سالم متمرکز بود. آزمایشات آزمایشگاهی، التهاب چشم با استفاده از وسایل مخصوص و محفظه‌های محیطی بررسی شد.
ویون نوشت چشم‌ها در رطوبت نسبی 5 درصد خشک‌تر از 35 % بودند، اگرچه افراد آن را درک نکردند.
مطالعات التهاب پوست در محفظه‌های محیطی و دفاتر و محل‌های کار (مثل رینی کیانن و جاکولا، نوردستورم و چو) انجام شد.
از دست رفتن آب بیشتر از پوست (یعنی از دست رفتن آب از اپیدورال) در رطوبت نسبی کمتر مشاهده شد، اما روشن نیست چگونه بدن با رطوبت پایین با زمان سازگار می‌شود. تست گسترده برای آسایش حرارتی در محفظه‌های محیطی انجام شد.
چندین تأثیر رطوبت نسبی پایین روی آسایش حرارتی مشاهده شد.
اثرات رطوبت پایین روی آسایش مربوط به التهاب پوست، چشم و غشاست و اگرچه مطالعات اثرات کوتاه‌مدت رطوبت نسبی پایین را بررسی کرده‌اند، مطالعات کمی به اثرات بلندمدت رطوبت نسبی پایین پرداخته‌اند.
ناراحتی ملایم پوست در رطوبت نسبی کمتر از 30 درصد در بیماران سالم مشاهده شد. در آزمایشات آزمایشگاهی و ادارات، الکتریسیته ساکن بیشتر معمولاً در رطوبت نسبی 20 تا 30 درصد یا کمتر یک نگرانی بود.
IEQ
کیفیت محیط داخل عواملی مانند روشنایی و کیفیت هوای داخل (IAQ) را در برمی‌گیرد که روی ساکنین ساختمان تأثیر می‌گذارد.
مطالعات در گروه IEQ تنها روی IAQ متمرکز است.
مطالعات شامل تست موضوعات انسانی در آزمایشگاه، بررسی‌های انجام شده در دفاتر/محل کار و انتشارات آزمایشگاه از مصالح ساختمانی بود.
به دست آوردن نتایج هر شرکت از مقالات IEQ چالش برانگیز بود.
نتایج در مورد اثرات رطوبت نسبی روی انتشارات ترکیبات آلی فرار (VOC) از مصالح ساختمانی به نوع مصالح ساختمانی و VOC بستگی داشت. در کل، بررسی‌ها دریافتند افزایش دما و رطوبت مقبولیت هوا را کاهش داد.
مباحث موضوعات انسانی
سن افراد در شکل 5 برای همه مطالعات ارائه می‌شود. گروه‌های سنی شامل بچه‌ها و نوجوانان (0-18 سال)، دانشجویان دانشگاه (تقریباً 18-25 سال)، بچه‌ها و بزرگسالان (0-65 سال)، بزرگسالان (18-65 سال) و سالمندان (بیشتر از 65 سال) بود.
ازآنجایی که بسیاری از مطالعات کنترل‌شده در دانشگاه‌ها انجام می‌شود، تعجب‌آور نیست که دانشجویان دانشگاه رایج‌ترین افراد مورد سنجش بودند.
احتمالاً به واسطه پیچیدگی تحقیق با کوچک‌ترها، مطالعات روی بچه‌ها و نوجوانان تا حد زیادی به بررسی‌ها بستگی دارد.
مطالعه سان وو، تنها مطالعه‌ای بود که بزرگسالان بالای 65 سال را بررسی کرد.
IEQ
نتایج
نتایج زیر را می‌توان از مرور مقالات به دست آورد:
- برخی اثرات مانند تأثیر رطوبت نسبی روی کرمک‌های گرد و غبار و آنفولانزا به‌خوبی مستند بود، درحالی‌که بقیه اثرات توجیه خوبی نداشتند.
- بسیاری از روندهای مشخص‌شده توسط استرلینگ معمولاً درست بودند، اگرچه اعداد خاص در نمودار استرلینگ (شکل 1) برخلاف داده‌های علمی تعریف‌شده، بر اساس قضاوت بودند.
- مطالعات کمی مزایای مستقیم یا نتایج تغییر رطوبت نسبی را تا 10% نشان دادند.
- بیشتر مطالعات با انسان‌ها، آزمایشاتی با تعداد محدود مقادیر رطوبت (مثلاً دو تا سه) انجام دادند که تا حدی به واسطه هزینه‌های مربوط به سنجش است. نرخ تهویه و زمان‌های حضور در معرض رطوبت‌های پایین متغیرهای مخل بودند.
- اثرات رطوبت پایین روی آسایش در درجه اول روی غشاهای معکوسی (یعنی چشم‌ها، پوست و …) متمرکز بود.
- کار کمی روی جوانان و سالمندان وجود دارد.
به استثنای میت‌های گرد و غبار، شواهد علمی نشان می‌دهد مقادیر کم رطوبت، تأثیرات منفی روی ساکنین ساختمان دارد.
در غیاب استانداردهای عملی و بهترین روندهای توصیه‌شده، طراحان و مهندسان باید حداقل مقادیر رطوبت پیش‌بینی‌شده را برای ساختمان با در نظر گرفتن میزان حضور پیش‌بینی‌شده افراد، زمان حضور و نرخ‌های تهویه ارزیابی کنند، چون شواهد متقاعدکننده‌ای برای تعیین یک مقدار حداقل رطوبت برای همه موارد وجود ندارد.
این تحقیق باید به‌عنوان یک ابزار مفید برای راهنمایی تحقیق بیشتر و استانداردها در حوزه سلامت، آسایش و IEQ عمل کند.
معمولاً داده‌های جدید با کارهای قبلی تناقض ندارد اما همیشه آن را تقویت هم نمی‌کند. تحقیق بیشتر باید به این فکر کند که فعل و انفعالات فاکتور پیچیده است و سازگاری انسان با زمان هم وجود دارد.
شواهد روایی از اثرات رطوبت پایین می‌تواند جالب توجه باشد و برای شناسایی نیازهای تحقیقاتی مفید است، اما برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه، شواهد علمی منتشرشده لازم است.
طرح‌های آزمایشگاهی با اندازه‌های بزرگ نمونه برای به دست آوردن نتایج قابل‌توجه باید یک اولویت باشد.
