مأخذ: نشریه اشری – ژوئن 2017
محیط های سالم و بادوام استخرهای سرپوشیده نیازمند سیستمهای تهویه خوب با توزیع هوای مؤثر و هوای تازه و تخلیه کافی برای حذف کلرآمین های سمی و خورنده از فضا هستند. یک پرسش کلیدی برای طراحان سیستم این است: چقدر هوای تازه لازم است؟
این مقاله در مورد عواملی مانند نوع استخر، فعالیت استخر، ارتفاع سقف، نرخ جریان هوای رفت و برگشت و پیچیدگی و تأثیر توزیع هوا که در زمان محاسبه نرخ هوای تازه باید مدنظر باشد، بحث میکند. ما همچنین توضیح میدهیم چرا حداقل نرخ تهویه برای استخرهای شنا، سکوها و محل تماشاچیان که در استاندارد 2016-62.1 آمده همیشه فضایی بادوام همراه با کیفیت هوای قابلقبول تولید نمیکند. ما روشی ارائه میکنیم که نرخ تهویه استاندارد 2016-62.1 را با کمترین ضرایب هوای تازه تکمیل میکند تا به طراحان در زمان محاسبه الزامات هوای تازه برای انواع مختلف استخرها، فضاها و فعالیتها کمک کند.
هدف: حذف کلرآمینها
بیشتر استخرهای شنا با کلر تصفیه میشوند. وقتی کلر با آلایندههای آب ترکیب میشود، مواد شیمیایی مثل دی کلرآمین و تری کلرآمین تشکیل میدهد. این کلرآمینها که بهصورت گاز وارد هوای فضای استخر میشوند، مصالح ساختمانی را میخورند، پوست و چشمها را میسوزانند و یک خطر سلامتی شناختهشده برای دستگاه تنفس شناگران، غریق نجاتها و سایر حاضرین در استخر به شمار میآیند. بوی کلر نشان میدهد کلرآمین ها در فضا وجود دارند. مراکز پیشگیری و کنترل بیماری میگویند: کلرآمین ها میتوانند در آب تشکیل شوند یعنی اگر هوای تازه کافی اطراف استخرها و سایر مکانهایی که مردم در آب کلره شنا میکنند نباشد، آنها میتوانند در هوا تشکیل شوند. این مسئله مخصوصاً در مورد تاسیسات آبی که سیستمهای هواساز هوای تازه کافی نمیآورند و هوای آلوده با کلرآمین کافی را تخلیه نمیکنند صادق است؛ در ماههای زمستان که هزینههای گرمایش افزایش مییابد، این اتفاق رایج است. کلرآمین هایی که بهصورت گاز از آب خارج میشوند سنگینتر از هوا هستند؛ در نتیجه بالای سطح آب مینشینند که میتواند سبب اثرات سلامتی منفی در شناگران و تماشاچیان شود.
وقتی کلرآمین ها بالای سطح آب جمع میشوند، حفظ شیمی مناسب آب چالشبرانگیز میشود. هوای آلوده به کلرآمین نیز اسیدی است و باعث خوردگی استینلس استیل و فولاد کربنی میشود که میتواند سبب فرسودگی سازه شود. تصفیه مؤثر آب همراه با یک سیستم اوزون یا UV و محدود کردن ورودی آلایندههای بیولوژیک به استخر (برای مثال از طریق دوشها) میتواند تولید کلرآمین را کاهش دهد.
درک مسائل زیر برای طراحی سیستمی که بهطور مؤثر و کارآمد کلرآمین ها را حذف و یک محوطه سالم و بادوام فراهم میکند ضروری است.
توزیع هوا
فضاهای استخر اغلب بسیار بلند هستند (از 15 تا 50 فوت]4.6 تا 15.2 متر[) و برای تأمین اختلاط خوب در فضا بهمنظور جلوگیری از لایهلایه شدن و نقاط مرده که میتواند منجر به خوردگی شدید شود، به سیستم توزیع هوا نیاز دارند. در این فضاهای بلند، یک فضای استخر سرپوشیده معمول چندین میکروزون از جمله مناطقی با شناگران، افراد روی سکو، محل حضور تماشاچیان و دیوارهای بیرونی و بامهایی دارد که همه نیاز به جلوگیری از تشکیل کندانس و خوردگی دارند.
توزیع هوای مناسب در یک ساختمان آبی سرپوشیده:
- مانع از تشکیل کندانس، خوردگی و لایهلایه شدن میشود؛
- محصولات جانبی عوامل ضدعفونیکننده در هوا مثل کلرآمین ها را حذف میکند؛
- اختلاط مؤثر در فضا فراهم میسازد و
- هوای تازه را وارد نواحی تنفسی شناگران، افراد حاضر روی سکوها و تماشاچیان میکند.
توزیع هوای رفت
طراحی سیستم توزیع هوای رفت برای یک استخر سرپوشیده پیچیده است، چون میتواند چندین میکروزون با نیازهای مخصوص برای جریان هوای کل و هوای تازه داشته باشد.
هوای رفت برای زون تنفس در استخر و حداکثر تا 72 اینچ (1.8 متر) بالای سکو. مقداری از هوای رفت باید از ناحیه تنفس شناگران درست بالای سطح آب دور بماند. (توجه کنید که هندبوک کاربردهای گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع اشری سال 2015 میگوید «جابهجایی هوا در سطح آب استخر نباید بیشتر از 30 fpm (0.15 m/s) باشد»). مقداری از هوای رفت هم باید به سمت سکوها (برای تیمهای شنا، غریق نجاتها، افراد روی سکوها)، محل نشستن تماشاچیان (اگر در سطح سکو نیست و اگر یک دستگاه هواساز مجزا برای این منطقه در نظر گرفته نمیشود) و به سمت دیوارهای رو به بیرون سطح پایینتر و پنجرهها هدایت شود تا از تشکیل کندانس و خوردگی جلوگیری شود. ممکن است بتوان از یک کانال رفت مشترک با نازلها یا دیفیوزرهای هدایتشده برای الزامات رفت طبقه پایینتر (هوا برای سطح استخر، هوا برای زون تنفس سکو و پیشگیری از تشکیل کندانس سطح پایینتر) استفاده کرد.
هوای رفت برای شیشههای خارجی، دیوارها، بام و تماشاچیان بالاتر از 72 اینچ (1.8 متر) بالای سکو. محوطه استخر باید با عدد R و یک شکست حرارتی کافی برای جلوگیری از تشکیل کندانس سطح و با یک تله بخار برای جلوگیری از مهاجرت رطوبت از فشار بخار بالای فضای استخر به دیوارها طراحی شود. حجم هوای رفت که در دیوار خارجی، بام و سطوح شیشه هدایت میشود باید بهگونهای تعیین شود که آنها را بالای نقطه شبنم فضا نگه دارد تا از تشکیل کندانس جلوگیری شود. این کار میتواند برای پنجرهها، دیوارهای شیشهای و پنجرههای سقفی چالشبرانگیز باشد. برای رفع الزامات راندمان انرژی و آسایش شناگر، رطوبت نسبی 60%، رطوبت نسبی ایده آل فضای استخر است که منجر به نقطه شبنم بالای معمولاً 67 درجه فارنهایت تا 70 درجه فارنهایت (19.4 درجه تا 21.1 درجه سانتیگراد) و پتانسیل بالا برای تشکیل کندانس میشود. در زمستان، هوای تازه خشک ورودی برای بهبود کیفیت هوای داخل کاهش رطوبت نسبی را سبب میشود (معمولاً تا 40 تا 50 درصد)، اما نقطه شبنم فضا هنوز در 55 تا 65 درجه فارنهایت (12.8 تا 18.3 درجه سانتیگراد) بالاست.
محلهای مرتفع تماشاچیان به جابهجایی هوای رفت برای آسایش و هوای رفت کافی برای تحویل هوای تازه توصیهشده استاندارد 2016-62.1 برای تماشاچیان نیاز دارند. ممکن است استفاده از یک کانال رفت مشترک برای الزامات رفت سطح بالاتر امکانپذیر باشد. برای ارتفاعهای 35 تا بهاضافه 50 فوت (10.7 تا بهاضافه 15.2 متر)، استفاده از فنهای سرعتپایین و حجم بالا میتواند راهحل مقرونبهصرفهای برای رفع الزامات توزیع هوا در ارتفاعهای بالاتر بدون القای آن حجم هوا در سیستم توزیع کانالی ارائه کند.
محل ورودیهای هوای برگشت
ترکیبی از گریل های هوای برگشت بالا و پایین با اختلاط خوب در فضا حذف کلرآمین را تسریع میکند و مانع از لایهلایه شدن هوا و خوردگی میشود.
در سطح برگشت پایین، سه استراتژی برای حذف کلرآمین هایی که در استخر جمع میشوند، وجود دارد:
- برگشت سکوی پایین با گریل هایی که چند فوت بالای سطح سکو واقع شدهاند و قبل از ورود به دستگاه هواساز با هوای برگشت بالاتر ترکیب میشوند.
- تخلیه سکوی سطح پایین، با گریل هایی که چند فوت بالای سطح سکو قرار گرفتهاند و به یک کانال تخلیه اختصاصی وصل میشوند تا از اختلاط با هوای برگشت جلوگیری کنند.
- مهار منبع، سیستمی که چندین نقطه تخلیه در آب راه استخر در سطح آب دارد و به یک کانال تخلیه چندراهه وصل میشود.