فواید DHA موجود در روغن ماهی
به علت اهمیت اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیر بلند امگا 3 مکمل های خالص شده روغن ماهی به صورت تجارتی تهیه میگردد که امروز در داروخانهها موجود میباشد.
یکی از اسیدهای چرب امگا 3 مهم موجود در روغن ماهی DHA میباشد. DHA برای رشد مغز نوزادان ضروری است. همچنین برای حفظ عملکرد طبیعی مغز در افراد بزرگسال لازم میباشد. اضافه کردن DHA کافی در رژیم غذایی، توانایی یادگیری را بهبود میبخشد در حالیکه کمبود آن باعث نقص در یادگیری میشود.
مغز استفاده از DHA را نسبت به دیگر اسیدهای چرب ترجیح میدهد. تیز بینی نوزادانی که با شیر خشک حاوی DHA تغذیه میشوند افزایش پیدا میکند. در 50 سال اخیر تعداد زیادی از نوزادان با شیر خشکهایی تغذیه میشوند که فاقد DHA و دیگر اسیدهای چرب امگا 3 بودند. کاهش DHA در مغز باعث کاهش قدرت شناخت در زمان پیری است و با آغاز بیماری آلزایمر مرتبط میباشد.
علت مهم مرگ در جوامع غربی بیماریهای قلبی و عروقی است. مطالعات اپیدمیولوژیکی یکی از ارتباط قوی بین مصرف ماهی و کاهش مرگهای ناگهانی ناشی از انفارکتوس قلبی را نشان میدهد. با مصرف روزانه 300 میلی گرم DHA یک کاهش تقریباً 50 درصدی انفارکتوسهای قلبی وجود خواهد داشت.
روغن ماهی نه تنها تری گلیسرید خون و ایجاد لخته در خون را کاهش میدهد بلکه جلوی آریتمیهای قلبی را نیز میگیرد. ارتباط کمبود DHA و افسردگی دلیل بر آن است که رابطه تنگاتنگی مابین افسردگی و انفراکتوس قلبی وجود دارد. به بیماران قلبی و دیابت نوع 2 اغلب توصیه میگردد که یک رژیم کم چرب با مقدار زیادی کربوهیدرات مصرف کنند.
یک بررسی بر روی زنان نشان داد که این نوع رژیم غذایی تریگلیسریدهای خون، شدت دیابت نوع 2 و بیماریهای قلبی عروقی را افزایش میدهد. DHA در چربیهای ماهیان سالمون، تن ماهیان مکرل و شیر مادر وجود دارد. DHA به مقدار کم در گوشت و تخم مرغ وجود دارد اما معمولاً در شیرخشک نوزاد یافت نمیشود.
EPA دیگر اسید چرب زنجیر بلند ام-گا 3 میباشد که در چربیهای ماهی یافت میشود. اسید چرب امگا 3 زنجیر کوتاهتر آلفالینولنیک اسید است که در مردان به خوبی به DHA تبدیل نمیشود. در حال حاضر در اروپا و ژاپن این اسیدهای چرب امگا 3 زنجیر بلند به تعدادی از غذاها به خصوص شیرخشک نوزاد و تخم مرغ افزوده میگردند.
روغن ماهی تکثیر سلولهای سرطانی را کاهش میدهد در حالی که اسیدآراشیدونیک که یک اسید چرب زنجیر بلند60 n میباشد تکثیر سلولهای سرطانی را افزایش میدهد. DHA همچنین اثرات نسبی روی بیماریهایی مانند فشار خون، آرتریت، آترواسکلروزیز، افسردگی، دیابت ملیتوس، انفارکتوس میوکارد، ترومبوزیز و بعضی از سرطانها دارد.
در مورد مصرف مکملهای حاوی بعضی از مصرف کنندگان توجه کافی به میزان مصرف توصیه شده نمیکنند و این گونه مکملها را نادرست مصرف میکنند. مصرف بیش از حد DHA میتواند نفوذپذیری غشاها و بعضی از فعالیتهای آنزیمی را مختل نماید. همچنین بدون وجود آنتی اکسیدان کافی میتواند موجب انباشتگی پر اکسیدها گردد. بیشتر از 30میلیون تن از ماهیان آبهای آزاد مانند ساردین، Menhaden ,hering به پودر ماهی و روغن ماهی تبدیل میشوند.
14درصد پودر ماهی تهیه شده برای خوراک ماهیها 20 درصد برای خوراک خوکها و50 درصد آن صرف تغذیه طیور میگردد. دو سوم روغن ماهی در غذاهای انسانی مورد استفاده قرار میگیرد و یک سوم آن در خوراک دامها که اغلب برای ماهیها میباشد مصرف میگردد. پرورش دهندگان ماهی بیشترین ضریب رشد را وقتی به دست میآورند که در خوراک مورد استفاده ماهیها از پودر ماهی استفاده میکنند. روغن ماهی در خوراک ماهیها لازم است چون اسیدهای چرب ماهیان پرورشی بستگی به غذای مصرفی آنها دارد و برای به حداکثر رشد میزان بالایی از اسیدهای چرب امگا3 زنجیر بلند مورد نیاز هستند.
بیشتر ماهیان آبهای شیرین میتوانند LNA یا آلفالینولتیک اسید را به EPA و DHA تبدیل کنند اما رشد آنها با روغن ماهی موجود در خوراکشان افزایش پیدا میکند. ماهیان پرورشی همانند ماهیهای دریایی به شرط اینکه در جیره غذایی آنها روغن ماهی و پودر ماهی گنجانده شود غنی از اسیدهای چرب امگا3 زنجیر بلند باشند. به دلیل اینکه رشد آنها با آرد سویا و روغنهای گیاهی می تواند اقتصادیتر باشد.
غذاهای حاوی DHA مفید هستند به دلیل اینکه DHA برای عملکرد مغز ضروری است. افزودن مقادیر زیاد DHA به جیره غذایی باعث توانایی یادگیری و بهبود فعالیت مغز میشود. DHA برای چشمها مفید میباشد و در بهبود اختلالات بینایی سودمند است. گزارش شده است که DHA مانع از اختلالات شعور در افراد مسن میشود و آن را درمان میکند.
برای دریافت مقاله روی فواید روغن ماهی کلیک کنید.