مأخذ: ماهنامه اشری – سپتامبر 2017
ترجمه: مهندس نیره شمشیری
…………
مقدار رطوبت ساختمان تحت تأثیر چندین عامل از جمله ساختار آن، سیستمهای HVAC، میزان حضور افراد و اقلیم است. تغییرات زیاد در ساختار ساختمان در دهههای 1960 و 70 هنوز روی درک، روندها و استانداردهای امروزی برای کنترل رطوبت تأثیر میگذارند که چشمانداز مختصری از تغییرات در این حوزه ارائه میشود. گاز طبیعی و نفت سیاه در دهههای 60 و 70 رو به رشد بود که سبب افزایش کاربری مسکونی سیستمهای هوای گرم اجباری شده است.
اتحادیه ملی گرمایش هوای گرم و تهویه مطبوع (که در سال 1968 منحل شد) و ASHRAE راهنماها و روشهای خوبی برای سایز زدن و استفاده از تجهیزات ابداع کردند.
نرخهای بالای تهویه (مثلاً بیشتر از 1 بار تعویض هوا در ساعت) رایج بود و موانع بخار و تهویه مناسب اتاق زیر شیروانی اغلب استفاده نمیشد. کل رطوبتزنهای خانه با ظرفیت تبخیری بالا که روی پلنومهای کوره قرار داشت بهعنوان مزایای توزیع هوا ابداع و سیستمهای هوای اجباری مرکزی معرفی شدند. این تجهیزات جایگزین رطوبت زنهای صفحهای با ظرفیت پایین که در سیستمهای قدیمیتر به کار میرفتند، شدند.
کنترلهای هیومیدستات موجود در آن زمان کاملاً متغیر بودند و حفظ مقدار رطوبت نسبی توصیهشده 35 درصد در دمای بیرون 20 درجه فارنهایت (6.67- درجه سانتیگراد) منجر به تشکیل کندانس روی پنجرهها و همه دیوارها و شیروانیها میشد.
وقتی دمای بیرون کاهش مییافت، توصیههای داخلی، نقاط تنظیمشده کنترل را تا 20% کاهش داد تا احتمال آسیب به سازه نه به خاطر ملاحظات آسایش کم شود.
نوآوریها در تکنولوژی از جمله تکنولوژی سنسورهای جدید رطوبت که محیط ساختمان را تغییر داد، منجر به کنترل پایدار و دقیقتر شد که میتواند بهسادگی، با دقت و بهصورت خودکار برای کنترل مقادیر تنظیم شود.
استفاده صحیح از موانع بخار در ساختمانهای جدید بهتدریج توسعه یافت و رنگیهای محلول در آب برای استفاده در ساختمانهای قدیمی و تهویه مناسب زیر شیروانی در نتیجه تلاش برای رسیدن به آسایش بهتر برای ساکنان شکل گرفت.
در دهه 1960، تزریق بخار بهعنوان روشی برای تحویل مؤثرتر رطوبت و در مقادیر بیشتر از تشتک و روش گرمکن که قبلاً در کاربریهای تجاری و صنعتی استفاده میشد، شکل گرفت.
تکامل مداوم طراحی ساختمان، سازه و مواد – مخصوصاً پنجرهها – منجر به تغییرات قابلتوجه در توانایی ساختمانها برای تحمل در برابر مقادیر بالاتر رطوبت نسبی بدون تشکیل کندانس در پوشش ساختمان در فصل زمستان شده است.
نرخهای تعویض هوا و تهویه در طول سالها همگام با عادات ساکنین تغییر کرده است. تأکید دائمی بر مصرف پایدار و کمتر انرژی ادامه دارد و احتمالاً بیشتر هم میشود.
همانطور که در هندبوک اشری میتوانید ببینید، تحقیقات زیادی در مورد آسایش ساکنین ساختمان از دهه 60 انجام شده است.
مهم اینکه، نمودار استرلینگ که در شکل 1 نشان دادهشده است، رفتار کلی آلایندههای بیولوژیکی (مثل باکتریها، ویروسها، قارچها و کرمکها)، بیماریزاها (مثل عفونتهای تنفسی، تورم آلرژیک مخاط بینی و آسم) و فعل و انفعالات شیمیایی (مثل تولید اوزون) در طیف گسترده شرایط رطوبتی را به تصویر میکشد. از زمان ایجاد نمودار استرلینگ در 1985، مطالعات علمی جدید برای درک بهتر سلامت ساکنین، آسایش و کیفیت محیط داخل (IEQ) انجام شده است.
با در نظر گرفتن این مطالب، کمیته فنی اشری 5.11، تجهیزات رطوبتزنی؛ همراه با اسپانسرهای TC9.6، تاسیسات درمانی؛ SGPC10، تعامل مؤثر بر رسیدن به محیطهای داخلی قابلقبول؛ و اتحادیه صنعت AHRI پروژهای برای بررسی و بهروز کردن مطالب منتشره علمی از 1985 تعریف و اجرا کردند. پروژه تحقیقاتی اشری 1630 (RP-16301) که توسط تیمی در دانشگاه ایالتی کانزاس انجام شد موضوع این مقاله است.
اهداف و روش تحقیق RP-16301
هدف اصلی تحقیق RP-16301، بررسی مطالب موجود در مورد اثرات رطوبت پایین (مثلاً کمتر از 40 درصد) روی سلامت، آسایش و کیفیت محیط داخل (IEQ) است.
مطالعه برای تولید دادههای جدید انجام نمیشد. بلکه اساساً اثرات رطوبت پایین را بر اساس اطلاعات موجود در مقالات مطالعه کرد و به اثرات احتمالی استراتژیهای رطوبت زنی نپرداخت.
تمرکز روی تحقیقات بعد از 1985 بود، اما بعضی از مطالعات قدیمیتر هم در آنالیز وارد شد. فاز جمعآوری دادهها در اواسط 2014 پایان یافت. حدود 600 مقاله با جستجوی لغات کلیدی و تقدیرها شناسایی که 70 مورد با ضوابط آنالیز آینده مطابقت داشت:
-
دادههای جدید ارائهشده
-
حداقل یک نقطه داده که رطوبت نسبی زیر رطوبت 40% و دمای هوای گزارششده بود؛
-
مطالعه کنترلشده؛
-
موضوعات سلامتی و
-
سکونتها و محل کارها