مجله صنعت تاسیسات، شماره پنجم
ترجمه و اقتباس : مژده نصیری نسب
مأخذ : Focus, Feb 2000
در حالی که آسمان‌خراش‌های اداری و مسکونی و ساختمان‌های زیبا، همچنان نمای عمومی بیشتر شهرهای بزرگ مانند لندن را تشکیل می دهند این تونل‌های سری و لوله های مخفی زیر زمینی هستند که به شهرها اجازه زندگی می دهند. سرداب‌های پاریس و تونل‌های گاز منهتن، نمونه هایی از دنیایی زیرزمینی هستند که در زیر بیشتر شهرهای مهم جهان جریان دارند اما به نظر نمی آیند یا فراموش شده اند.
در زیر خیابانهای لندن صدها مايل رودخانه جاری است که همگی پوشانده شده و یا در تونل‌های فاضلاب مهار گردیده اند و تنها نشانه آن‌ها،نامشان است.
بعد از آتش سوزی بزرگ لندن در سال ۱۶۶۶ آرشیتکت انگلیسی سر کریستوفررن (Sir Christopher Wren)، رودخانه ها را مرزبندی و محدود کرد. بعد از چندی به علت عدم استفاده صحيح مردم لندن از محیط زیست هر رودخانه تبدیل به یک راه فاضلاب بزرگ شد و با مرور زمان بوی بد گنداب‌ها مردم را مجبور به پوشاندن رودخانه های سابق کرد و به این ترتیب بخشی از تونل‌های زیر زمینی شهر ،لندن شکل گرفتند. لندنی‌ها آنچه زیر پایشان می‌گذشت را به فراموشی سپردند تا اینکه در جنگ جهانی دوم این تونل‌ها را به عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار دادند.
سرپناه‌های عظیمی که هر کدام از دو تونل ۱۲۰۰ فوتی دو طبقه تشکیل می‌شد. ورودی این پناهگاه‌ها هنوز هم در خیابانهای لندن و در نقاطی مانند پارک بلسایز ( Belsize) و خیابان گوج ( Goodge )دیده می شوند. پناهگاه‌ها بخش کوچکی از دنیای زیر خیابانهای لندن هستند و حداقل ۲۰ تونل تنها در زیر رودخانه تایمز وجود دارند که بعضی از آن‌ها یادگار قرون وسطی هستند.
متروی لندن به تنهایی ۷۷۰ مایل را زیرزمینی با بیش از ۱۰۰ ایستگاه دارد. در طول این راه‌ها بیش از ۴۰ ایستگاه تعطیل یا متروک و فراموش شده اند و تعداد کمی هم در زمینه هایی غیر از حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته اند؛ مثلاً ایستگاه خیابان مارلبرو (Marlbrough) که در ۱۹۳۹ تعطیل گردید اندکی بعد به یک رستوران چینی تبدیل شد و نیز تعدادی از ایستگاه‌ها به عنوان استودیوهای فیلمبرداری و صدابرداری به کار رفتند.
دنیای زیر خیابانهای لندن در یک نگاه شامل بخش‌های زیر است :
۱۰ متر اول
کابل‌های تلفن در عمق ۱ متری قرار دارند و کمی پایین تر رودخانه های فراموش شده لندن در جریانند. نزدیکی کابل‌های تلفن به آب‌ها یکی از بزرگترین دردسرهای انگلیسی‌ها است.
۱۰ متر دوم
تونل‌های آجری فاضلاب که مقدار زیادی از زباله های شهر لندن را با کمک رودخانه های زیر زمینی جابه جا می‌کنند. بخش عمده این سیستم که از دوره ویکتوریا بر جای مانده نیاز فوری به تعمیر دارد.
۱۰ متر سوم
سیستم حیاتی لندن یعنی بیشتر لوله های گاز و کابل‌های برق در این بخش هستند. این تأسیسات در قرن نوزدهم نزدیک به سطح زمین بودند اما به تدریج آسیب‌های ناشی از برف و باران و سایر حوادث آن‌ها را به اعماق زمین راند.
۱۰ متر چهارم
شبکه حمل و نقل لندن که گسترده ترین و پرکارترین شبکه حمل و نقل شهری است و روزانه حدود ۲ میلیون نفر را جابه جا می کند.
راه‌های قدیمی تر در عمق بیشتری واقعند.
۱۰ متر پنجم
در این بخش شبکه ارتباطات پستی فعال است و از راه‌های آن که ۲۲ ساعت در شبانه روز فعالند در هر ۴ دقیقه یک قطار عبور می کند. در پایین ترین عمق شبکه آب آشامیدنی لندن واقع شده است.
