منبع: مجله صنعت تاسیسات شماره 49
از: Hal Finkelstein
بادزنها به طور کلی با صدا و ارتعاش زیاد کار میکنند و برای رسیدن به نرخ جریان هوای طراحی باید rpm آنها را از حد معمول بالاتر برد. در بعضی موارد بالا بردن سرعت هم فایده ای ندارد و نرخ جریان طراحی هرگز به دست نمی آید.
اگر هنگام انتخاب بادزنها اثرات سیستمی را بر اساس استانداردهای طراحی AMCA
لحاظ نکنید، بروز چنین وضعیتی کاملاً محتمل خواهد بود. مهم ترین عامل پرصدا و پر ارتعاش کار کردن باد زنها همین نکته بوده وعدم رعایت آن موجب می شود تا بادزن در سرعت دورانی بالاتر و با اسب بخار ترمزی بیشتری کار کرده ولی cim مورد نیاز در خروجی را ایجاد نکند.
توجه داشته باشید که در بعضی موارد،بالاتر بردن بسیار زیاد rpm از مقدار طراحی لزوماً منجر به تولید cim بیشتر نخواهد شد.
دمپرهای بیرونی که در پایین و پشت محفظه هوای مخلوط قرار داده شده اند موجب اختلاط نامناسب هوا و کارکرد ناصحیح سنسورها و کنترل کننده های هوای مخلوط میگردند. این وضعیت باعث میشود تا مکانیسم ضد یخ زدگی یا فریزستات در مناطق سردسیر بی هنگام و زودتر از موعد عمل کند.
در حالتی که اختلاط هوای برگشت و هوای بیرون در بالادست یک کویل گرمایشیصورت میپذیرد اختلاط حتما باید به گونه ای انچام شود که هوای سنگین تر از بالای محفظه اختلاط وارد شده و تا حد امکان مسیر عبور طولانی تری را طی نماید. آرایشی که در شکل ۱ نشان داده شده است در اکثر موارد مشکل ساز خواهد شد. هنگامی که هوای بیرون سرد باشد – شرایط زمستانی در مناطق سردسیر – هوا قبل از این که با هوای برگشت مخلوط شود به پایین محفظه اختلاط سقوط کرده و پدیده لایه لایه شدن و ایستایی جریانهای هوا روی خواهد داد. این پدیده موجب میشود تا مکانیسم فریزستات بدون دلیل فعال گردد و به جای این که مشخصات هوای مخلوط عامل فعال سازی آن باشد.
شکل ۱ : آرایشی رایج که موجب لایه لایه شدن جریان هوا میشود.
دمای هوای سرد بیرون که در اثر تشکیل لایه های مختلف در محفظه اختلاط بیشتر عینیت یافته است، آن را به کار می اندازد. اگر نمی توان هوای سرد را به بالای محفظه اختلاط تغذیه نمود آرایش شکل ۲ نتیجه مورد نظر را به دست خواهد داد.
شکل ۲ : آرایش با صفحات بافل منحرف کننده جریان
بادزن در داخل پلنوم و یا محفظه کابینتی نصب شده و ظرفیت آن به شدت کاهش یافته است.
در چنین شرایطی عملکرد بادزن گاه چنان افت میکند که کارکرد آن از منحنی عملکرد عادی بسیار دور میشود. هرگاه بادزنی در داخل پلنوم و یا محفظه های کابینتی قرار میگیرد باید فاصله کافی بین دیواره پلنوم با کابینت و ورودی بادزن وجود داشته باشد. تجربه نشان داده است که مقدار مناسب برای این فاصله حداقل برابر نصف قطر چرخ پروانه بادزن است. اگر بادزنهای چندتایی سانتریفوژ در سیستم به کار رفته باشند، حداقل فاصله را برابر یک قطر
چرخ پروانه بادزن در نظر بگیرید.
بادزنهای نصب شده در یک بیمارستان انرژی بسیار زیادی مصرف میکنند و کارفرما در حال طرح شکایت از طراح و پیمانکار است.
بالا رفتن هزینه های عملیاتی بادزنها شاید به این دلیل باشد که سیستم های نصب شده در یک بیمارستان در نقاط مختلف قرار داشته و عوامل بی شماری موجب افزایش اثرات سیستمی در آنها می شوند. در جدول ۱ نمونه ای از بار مالی مربوط به اثرات سیستمی بر پروژه ها به خوبی نشان داده شده است.
جدول 1
ظرفیت و نرخ جریان هوای یک سیستم بادزن کانالی افت کرده است.
عوامل بسیاری موجب افت ظرفیت و نرخ جریان هوای سیستم های بادزن کانالی میشوند ولی یکی از مهم ترین و شایع ترین آنها، موانع موجود مانند اتصالات زانویی و غیره در کانال و قبل از ورودی بادزن است. یک اتصال زانویی که قبل از ورودی بادزن قرار داشته باشد هوا را به صورت مغشوش و ناهمگون وارد باد زن خواهد نمود و این موجب اثرات سیستمی خاصی می شود که اگر مورد توجه قرار نگیرد شاهد کاهش نرخ جریان هوای باد زن خواهیم بود.
یاتاقان های بادزن مرتب خراب میشوند و دوام آنها بسیار کمتر از عمر مفید قید شده در راهنمای کارخانه سازنده است.
سرعت دورانی بادزن را چک کنید. آیا از میزان حداکثر مجاز اعلام شده توسط سازنده بیشتر است؟ بادزن را هرگز نباید در سرعتی بالاتر از مقدار مجاز اعلام شده به کار گرفت.
متأسفانه باور رایج در بین مهندسان این است. که سرعت بادزن تا ۱۰ بالاتر از این رقم هم مجاز و قابل استفاده است. اگر مایل هستید بادزن و یاتاقان هر دو از کار بیافتند این گفته را قبول کنید!
اگر سرعت دورانی بادزن از حد مجاز فراتر رود میزان گشتاور گرما و ارتعاشی که یاتاقان ها در معرض آن قرار دارند افزایش می یابد و همین موضوع موجب کوتاه شدن عمر آنها میشود پیمانکاران و نصب کنندگان سیستم های تهویه مطبوع اگر در پروژه ای با فشارهای استاتیک بالاتر از حد مواجه شده و نتوانند نرخ جریان مورد نیاز را به دست آورند، معمولاً به سراغ بادزن رفته و سرعت دورانی آن را افزایش می دهند. اما توجه داشته باشید که فشار استاتیک بالا شاید به دلیل اثرات سیستمی فزاینده ایجاد شده باشد که عامل آن میتواند انتخاب نامناسب بادزن و یا اتصالات کانال باشد. حتماً این موارد را بررسی کنید چون تنها روش برای حل مشکل کوتاهی عمر یاتاقانها کاهش دادن سرعت دورانی بادزن و رساندن آن به محدوده مجاز می باشد.
موتور بادزن مرتب از کار می افتد تسمه ها پاره میشوند صدا و ارتعاش موتور بادزن چنان زیاد میشود که مشکلات مکانیکی برای آن پیش می آید.
- تسمه ها و موتورها باید به گونه ای نصب شده باشند فاصله آنها وجود داشته باشد.
- تجربه نشان داده است که حفظ فاصله میان دو خط مرکز بین حداکثر سه برابر مجموعه قطر پولی ها و حداقل قطر پولی بزرگ تر نتایج مثبتی در برخواهد داشت.
- كمان تماس تسمه بروی پولی کوچک تر باید حداقل ۱۲۰ درجه باشد.
- نسبت پولی کوچک تر به بزرگ تر نباید از یک به هشت بیشتر باشد.
- سرعت تسمه ها را بین ۱۵۰۰ تا pm ۵۰۰۰ حفظ کنید.
- اگر میخواهید پولی ها را در سرعت هایی بالاتر از pm ۵۰۰۰ به کار ببرید. بالانس کردن دینامیکی آنها در هر شش ماه بسته به ساعات واقعی کارکرد کاملاً ضروری خواهد بود.
کاربران از سر و صدای زیاد باد زنها شکایت میکنند.
اگر میخواهید صدای کلی بادزنها زیاد نباشد باید محاسبات آکوستیک برای سیستم های تغذیه و تأمین هوا را بر اساس هفت باند اول اکتاو( از فرکانس مرکزی ۶۳ تاHZ۴۰۰۰ )انجام دهید.
عامل مهم دیگری که در این محاسبات باید در نظر گرفته شود، بار نقطه اوج سیستم و نرخ جریان حداکثر و متناظر با آن میباشد. از نرم افزارها و داده هایی که به همین منظور توسط سازندگان ارائه میشوند استفاده -۱که امکان تنظیم خط مرکز و نمایید.
اگر شما هم مشتاق آموزش تاسیسات مکانیکی با اساتیدی مجرب هستید میتوانید در دوره آموزشی اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمانی،بیکارستانی و صنعتی ثبت نام کنید.
