مأخذ : ماهنامه تهویه مطبوع – شماره اول – فروردین 1382
ترجمه: مهندس مجید سلطانی

– موارد به‌کار رفته در ساختمان اتاق از قبیل مواد و مصالح به کار رفته در ساخت دیوارها و کف و سطوح مختلف باید صاف باشد و قابلیت رفع آلودگی را داشته باشند و جایگاهی برای ذخیره گرد و غبار و آلودگی نباشند و در مقابل رطوبت مقاوم و نفوذناپذیر باشند.

ب- اتاق تمیز جریان آرام: در بعضی مواقع مخصوصاً در مواقعی که در اتاق تمیز عملیاتی انجام می شود که تولید ذره زیادی می کند دیگر شیوه طراحی سنتی جوابگو نمی باشد.
در سال 1961 با طراحی اولیه اتاق تمیز به روش جریان آرام توانستند مشکل را حل کنند. در اتاق تمیز، جریان آرام هوای تمیز از یک دیوار یا سقف وارد و پس از عبور از یک مسیر مستقیم به دیوار یا سقف مخالف خود می رسد.
درصورتی که ما هیچ مانعی نداشته باشیم تمام هوای اتاق با یک جریان آرام (با یک اختلاط بسیار کم یا بدون هیچ اختلاطی) به سمت بدنه (دیوار خروجی) حرکت می کند. این نوع اتاق تمیز، سیستم های هوایی بزرگتر و گران‌قیمت‌تر نسبت به حالتی سنتی دارند و از آن‌جایی که تخلیه ذرات معلق نسبتاً سریع است این امکان را ایجاد کرده که خیلی از محدودیت ها و پشتیبانی هایی که در اتاق سنتی اعمال می شود، از بین برود و در نتیجه صرفه جویی در زمان و هزینه کارها می تواند جبران قیمت بالای تجهیزات را بنماید.

اتاق تمیز

 

انواع اتاق تمیز جریان آرام

الف- جریان پایین (down-flow laminar cleanroom)
همان طور که در شکل (3) نشان داده شده است، در این نوع طراحی جریان هوا از سقف به کف می باشد که کف از یک صفحه مشبک تشکیل شده و زیر آن فیلترهایی قرار دارد. این نوع از اتاق تمیز به عنوان بهترین حالت شناخته شده است. تمام ذرات معلق سریعاً به سمت پایین (صفحه مشبک کف) منتقل می شوند. جایی که به وسیله حرکات اشخاص نمی توانند دوباره معلق می شوند. سقف این اتاق در شرایط عادی کاملاً از فیلترهای شبکه ای یا بازده بالا که توسط یک صفحه مشبک مناسب محافظت می شوند، تشکیل شده است. به علت دشواری فنون مهندسی در طراحی سقف و کف کاذب و مقدار زیاد فیلترها و سرعت زیاد تعویض هوا از این نوع اتاق تمیز جریان آرام عموماً گران ترین نوع آن می باشد.

ب- اتاق تمیز با جریان افقی (croos – flow laminar cleanroom)
در این نوع اتاق (همان‌طور که در شکل 4 نشان داده شده است) یک دیوار شامل مجموعه ای از فیلترها می باشد و جریان هوای مستقیم از آن دیوار به دیوار مقابل خود است. ساخت این نوع اتاق تمیز نسبت به حالت جریان پایین ساده تر بوده و این توانایی را دارد که با اضافه کردن یک مجموعه ای از فیلترها، یک اتاق تمیز دیگر در مجاورت آن ساخت.

ج- نوع دیوار به کف (wall – to – flor type)
در نوع دیوار به کف، هوا از طریق یک مجموعه فیلترهای با بازده بالا که در یک دیوار اتاق (معمولاً دیوار بالای میز کار) قرارگرفته است به سمت صفحه مشجع کف می رود. این نوع بیشتر برای اتاق های تمیز کوچک یا قابل حمل با یک میز کار منفرد مناسب است.