در این مقاله قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که «بهترین کشور برای کار تاسیسات مکانیکی (HVAC)» کدام است. انتخاب مقصد مناسب برای فعالیت در حوزهٔ تاسیسات حرارتی و برودتی به عوامل گوناگونی وابسته است؛ از جمله میزان تقاضا برای نیروی کار، درآمد، کیفیت زندگی، سیاستهای مهاجرتی و امکان معادلسازی مدارک. این مطلب با بهرهگیری از منابع معتبر داخلی و خارجی، تصویری واقعبینانه از وضعیت بازار کار تاسیسات در چند کشور ارائه میکند و به معیارهای انتخاب کشور مناسب میپردازد.
معرفی تاسیسات مکانیکی و اهمیت انتخاب کشور
تاسیسات مکانیکی زیرمجموعهای از مهندسی مکانیک است که طراحی، اجرا و نگهداری سیستمهای حرارتی، برودتی، تهویه مطبوع، لولهکشی آب و فاضلاب، استفاده از انرژیهای نو و سایر تجهیزات مکانیکی در ساختمانها را شامل میشود. یک مهندس یا تکنسین تاسیسات باید علاوه بر تسلط بر مباحث نظری (ترمودینامیک، انتقال حرارت، مکانیک سیالات و …) توانایی انجام کارهای کارگاهی و حضور در محل پروژه را داشته باشد. این رشته برای افرادی که علاقهمند به کارهای اجرایی و فنی هستند بسیار جذاب است و بازار کاری گستردهای در ایران و سایر کشورها دارد.
کشورهایی نظیر آمریکا، آلمان و ژاپن در زمینهٔ تاسیسات پیشرو بوده و دانشگاهها و مؤسسات آموزشی متعددی در این حوزه دارند. علاوه بر این، در بسیاری از کشورها فرصتهای شغلی متنوعی برای تکنسینها و مهندسان تاسیسات فراهم است، بهویژه در دورهای که اهمیت بهرهوری انرژی و بهینهسازی ساختمانها روزبهروز بیشتر میشود. بنابراین انتخاب کشور مناسب، نقش مهمی در موفقیت حرفهای و کیفیت زندگی شما خواهد داشت.
معیارهای انتخاب کشور برای کار تاسیسات
پیش از معرفی کشورها، لازم است معیارهای انتخاب مقصد را مرور کنیم:
- تقاضای بازار و تعداد پروژهها: رشد ساختوساز، پروژههای زیرساختی و صنایع مرتبط با انرژی باعث افزایش تقاضا برای مهندسان و تکنسینهای تاسیسات میشود. در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا و کشورهای خلیج فارس، بازار کار HVAC با سرعت رشد میکند.
- درآمد و هزینهٔ زندگی: میزان حقوق باید در کنار هزینههای زندگی بررسی شود. به عنوان مثال، در سوئیس میانگین درآمد سالانه مهندسان مکانیک بین ۹۵ تا ۱۵۶ هزار فرانک سوئیس است، اما هزینههای زندگی نیز بالاست. در کانادا درآمد مهندسان حدود ۵۷ تا ۱۰۳ هزار دلار کانادا در سال است.
- کیفیت زندگی و امنیت شغلی: سیستم خدمات اجتماعی، امنیت، کیفیت آموزش و مراقبتهای بهداشتی و تعادل کار و زندگی از جمله عوامل مهم هستند. کانادا و آلمان به خاطر قوانین کار قوی و کیفیت بالای زندگی مشهورند.
- سیاستهای مهاجرتی و معادلسازی مدرک: برخی کشورها برنامههای آسانتری برای جذب نیروی متخصص دارند (مانند کانادا و استرالیا)، اما در کشورهای دیگر مانند انگلستان فرآیند اخذ ویزا دشوارتر است. در کانادا باید مجوزهای حرفهای لازم را از انجمن مهندسان دریافت کنید.
- زبان و فرهنگ: تسلط بر زبان کشور مقصد و آشنایی با فرهنگ کاری آن برای پیشرفت حرفهای ضروری است. در آلمان و ژاپن، آشنایی با زبان محلی مزیت محسوب میشود.
معرفی بهترین کشورها برای کار تاسیسات
کانادا: کیفیت زندگی بالا و بازار کار رو به رشد
کانادا به علت اقتصاد قوی و زیرساختهای گسترده یکی از محبوبترین مقصدها برای مهندسان مکانیک و تاسیسات است. این کشور به منابع طبیعی غنی مثل نفت و گاز دسترسی دارد و همواره در حال توسعهٔ زیرساختهای انرژی و حملونقل است. به دلیل کمبود نیروی ماهر، دولت کانادا برنامههای مهاجرتی متنوعی برای جذب متخصصان تاسیسات در نظر گرفته است و اخذ اقامت دائم پس از چند سال کار امکانپذیر است. اما برای فعالیت حرفهای باید مجوزهای لازم را از انجمن مهندسی کانادا دریافت کنید.
طبق دادههای سایت Instarem، میانگین درآمد مهندسان مکانیک در کانادا ۷۴٬۱۶۲ دلار کانادا است و سقف درآمد میتواند به ۱۰۳ هزار دلار برسد. شهرهای تورنتو، مونترال و ونکوور بزرگترین بازارهای کار این حوزه محسوب میشوند. در حوزهٔ تاسیسات، تقاضا برای تکنسینهای HVAC و مهندسان تأسیسات در پروژههای ساختمانی و صنعتی بسیار بالاست.
سوئیس: درآمد بالا و امنیت شغلی
سوئیس به دلیل استانداردهای بالای زندگی، نظام اقتصادی پایدار و تمرکز بر فناوریهای پیشرفته برای مهندسان مکانیک و تاسیسات بسیار جذاب است. این کشور بهعنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان، ارزش ویژهای برای جذب مهندسان مکانیک قائل است و هر ساله نیروهای متخصص را از سراسر دنیا جذب میکند. در صنعت ماشینسازی و ابزارآلات سرمایهگذاری گستردهای میشود و سطح بالای فناوری باعث میشود مهندسان از نظر علمی رشد کنند.
بر اساس آمار Instarem، متوسط درآمد مهندسان مکانیک در سوئیس ۹۵٬۰۰۰ فرانک سوئیس و سقف درآمد تا ۱۵۶٬۰۰۰ فرانک است. شهرهای زوریخ، بازل و ژنو، قطبهای اصلی اشتغال در این زمینه هستند. علاوه بر حقوق بالا، فرصتهای آموزش و ارتقای مهارت نیز در این کشور فراوان است.
آلمان: قطب صنعتی اروپا
آلمان با اقتصاد صنعتی قدرتمند و صنعت خودروسازی پیشرفته، یکی از بهترین کشورها برای مهندسان تاسیسات به شمار میآید. این کشور حدود ۱۰ درصد از ماشینآلات جهان را تولید میکند و ۱۶ درصد صادرات جهانی ماشینآلات را به خود اختصاص داده است. در نتیجه، نیاز به مهندسان مکانیک و تاسیسات همواره بالاست. شهرهای مونیخ، اشتوتگارت و برلین مراکز اصلی صنایع خودرو، تولید و فناوری هستند.
در مقالهٔ «6 کشور برتر برای کار در مهندسی مکانیک»، آلمان بهعنوان سومین مقصد جذاب معرفی شده و توضیح داده میشود که این کشور برای ادامه تحصیل و کار در رشتهٔ تاسیسات بسیار مناسب است. حتی دانشجویان میتوانند برای تحصیل رایگان در دانشگاههای برتر این کشور اقدام کرده و پس از فارغالتحصیلی وارد بازار کار شوند. متوسط درآمد مهندسان مکانیک در آلمان حدود ۵۲٬۲۶۳ یورو است و برای افراد باتجربه میتواند تا ۷۴٬۰۰۰ یورو در سال افزایش یابد.
انگلستان: فرصتهای شغلی و حقوق بالا
انگلستان نیز از کشورهای مورد علاقهٔ مهندسان تاسیسات است؛ زیرا این کشور حقوق و مزایای بالایی برای مهندسان در نظر میگیرد. هر چند اخذ ویزای کاری انگلستان زمانبر و دشوار است، دولت این کشور به منظور جذب متخصصان مکانیک شرایط دریافت اقامت را تسهیل کرده است. شهرهای لندن، بیرمنگام و منچستر فرصتهای خوبی برای کار در پروژههای ساختمانی، انرژی و فناوری فراهم میکنند.
طبق دادههای Instarem، متوسط حقوق سالانه مهندسان مکانیک در بریتانیا ۳۸٬۲۹۷ پوند است و حد بالای آن به ۵۲٬۵۰۰ پوند میرسد. با وجود هزینهٔ زندگی نسبتاً بالا، فرصتهای رشد حرفهای و دسترسی به شبکهٔ گستردهای از شرکتهای مهندسی این کشور را به مقصدی جذاب تبدیل کرده است.
فرانسه: فرصتهای صنعتی و نمایشگاههای تخصصی
فرانسه یکی دیگر از کشورهای صنعتی اروپاست که به علت حضور شرکتهای بزرگ خودروسازی و صنایع سنگین، مهندسان مکانیک و تاسیسات زیادی استخدام میکند. دولت فرانسه نمایشگاههای متعدد در حوزهٔ مهندسی برگزار میکند و سرمایهگذاری قابل توجهی در پژوهش و توسعه دارد. مهندسان باتجربه میتوانند با شرکت در این نمایشگاهها و رویدادها فرصتهای شغلی مناسبی پیدا کنند.
ژاپن: فناوری پیشرفته و بازار جذاب آسیا
ژاپن به عنوان یک کشور صنعتی پیشرفته، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ماشینآلات و تجهیزات پیشرفته در جهان است. شرکتهای بزرگی مانند نیسان، هوندا، هیتاچی و میتسوبیشی همواره به دنبال جذب مهندسان مکانیک و تاسیسات هستند. کشور ژاپن با تولید خودروها و ماشینآلات با کیفیت بالا، نیاز زیادی به متخصصان تاسیسات برای طراحی و نصب سیستمهای HVAC در کارخانهها و پروژههای عمرانی دارد.
براساس اطلاعات Instarem، متوسط درآمد یک مهندس مکانیک در ژاپن حدود ۶٬۰۰۰٬۰۰۰ ین است و میتواند تا ۷٬۲۰۰٬۰۰۰ ین افزایش یابد. اگر به زندگی و کار در یک کشور آسیایی علاقهمندید و فرهنگ کار ژاپنی را میپذیرید، این کشور گزینهٔ بسیار خوبی است.
آمریکا: بازار گسترده و حقوق بسیار بالا
ایالات متحده آمریکا یکی از بزرگترین بازارهای کار برای مهندسان مکانیک و تاسیسات است. این کشور در صنایع مختلف از جمله تولید، انرژی، خودروسازی و هوافضا به مهندسان نیاز دارد. متوسط حقوق سالانهٔ یک مهندس مکانیک در آمریکا برای تازهکاران ۶۳٬۰۰۰ تا ۸۵٬۰۰۰ دلار و برای افراد باتجربه ۹۵٬۰۰۰ تا ۱۱۳٬۰۰۰ دلار است. پروژههای عمرانی عظیم، سیاستهای مهاجرتی متنوع و امکانات آموزشی گسترده آمریکا را به مقصدی جذاب تبدیل کرده است.
استرالیا: ترکیب اقتصاد رو به رشد و کیفیت زندگی
استرالیا با اقتصاد روبهرشد و پروژههای گستردهٔ زیرساختی، یکی دیگر از مقصدهای محبوب برای مهندسان است. این کشور فرصتهای زیادی در حوزهٔ زیرساخت، انرژی و معدن ایجاد کرده و برنامههای مهاجرتی متعددی برای جذب نیروی ماهر دارد. ویزاهای مستقل ماهر (سابکلاس ۱۸۹) و برنامههای کارفرما (سابکلاس ۱۸۶) امکان اقامت و کار طولانیمدت را فراهم میکنند. اگر به زندگی در محیطهای طبیعی و کیفیت بالای زندگی اهمیت میدهید، استرالیا گزینهای مطلوب است.
نروژ: حقوق بالا در صنعت انرژی و دریایی
نروژ با اقتصاد مبتنی بر نفت و گاز و صنعت دریایی قدرتمند، مقصدی مناسب برای مهندسان مکانیک محسوب میشود. طبق دادههای Instarem، میانگین درآمد مهندسان مکانیک در این کشور حدود ۶۳۳٬۰۵۹ کرون نروژ است و ممکن است به یک میلیون کرون برسد. شهرهای اسلو، تروندهایم و برگن مراکز اصلی صنایع انرژی و دریایی هستند. توجه داشته باشید که هزینهٔ زندگی در نروژ نسبتاً بالاست و تسلط به زبان نروژی در یافتن شغل موثر است.
سنگاپور: نوآوری و پروژههای زیرساختی
سنگاپور بهعنوان یک مرکز مالی و فناوری در آسیا، فرصتهای خوبی برای مهندسان تاسیسات فراهم کرده است. این کشور به خاطر پروژههای بزرگ زیرساختی و شهر هوشمند شهرت دارد و مهندسانی که به حوزهٔ انرژی و فناوری علاقهمند هستند میتوانند در پروژههای نوین مانند «بندر عظیم توآس» (Tuas Mega Port) مشارکت کنند. میانگین درآمد مهندسان مکانیک در سنگاپور حدود ۵۳٬۷۱۷ دلار سنگاپور است.
نیوزیلند: تمرکز بر فناوری و نوآوری
نیوزیلند با اقتصاد در حال رشد و توجه به انرژیهای تجدیدپذیر، مقصدی رو به رشد برای مهندسان مکانیک است. شرکتهای فعال در حوزههای فناوری و تولید تجهیزات مثل AECOM، TOMRA و Fisher and Paykel Appliances در این کشور فعالیت میکنند. متوسط درآمد سالانهٔ مهندسان مکانیک در نیوزیلند ۸۶٬۲۰۶ دلار نیوزیلند است.
ایرلند: رشد صنایع فناوری و تولید
ایرلند با جذب شرکتهای فناوری و تولید در چند دههٔ اخیر، فرصتهای خوبی برای مهندسان مکانیک فراهم کرده است. شهرهای دوبلین، گالوی و کورک مراکز اصلی صنایع الکترونیک و انرژی هستند. میانگین درآمد مهندسان مکانیک در ایرلند حدود ۳۹٬۱۸۷ یورو است. هزینهٔ زندگی نسبتاً بالا و بازار کار کوچکتر نسبت به کشورهای دیگر، از چالشهای این مقصد است.
کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس: تقاضای بالا و درآمد جذاب
برای متخصصان تاسیسات (بهویژه در حوزهٔ HVAC)، کشورهای حوزهٔ خلیج فارس مانند امارات متحده عربی، قطر و عمان مقصدهایی بسیار جذاب محسوب میشوند. طبق گزارش سایت HVACPrograms، تکنسینهای HVAC در کشورهای خلیج فارس و آمریکا و کانادا تقاضای بالایی دارند و بازار خدمات HVAC تا سال ۲۰۲۹ حدود ۱۰۴٫۱۹ میلیارد دلار برآورد میشود. این کشورها بهدلیل آبوهوای گرم و پروژههای ساختمانی عظیم، نیاز فراوانی به متخصصان تاسیسات دارند. از مزایای بارز کار در خلیج فارس، عدم پرداخت مالیات بر درآمد و حقوق و مزایای قابل توجه است. البته هزینهٔ زندگی در شهرهایی مانند دبی و ابوظبی بالاست و تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی با فرهنگ کاری منطقه ضروری است.
جمعبندی و توصیهها
بررسی منابع داخلی و خارجی نشان میدهد که کشورهایی مانند کانادا، سوئیس، آلمان، انگلستان، فرانسه، ژاپن، آمریکا، استرالیا، نروژ، سنگاپور، نیوزیلند و کشورهای خلیج فارس مقصدهای اصلی برای مهندسان و تکنسینهای تاسیسات مکانیکی به شمار میآیند. با این حال، هیچ پاسخ واحدی برای این سؤال که «بهترین کشور برای کار تاسیسات» کدام است، وجود ندارد. انتخاب مقصد به اولویتهای شخصی، سطح تجربه، دانش زبان، وضعیت مالی و اهداف بلندمدت شما بستگی دارد.
برای موفقیت در مسیر مهاجرت و کار در حوزهٔ تاسیسات، توصیه میشود:
- تقویت مهارت و مدرک: کسب مدرک فنی معتبر و گذراندن دورههای تخصصی زمینهٔ ورود به بازار کار بینالمللی را فراهم میکند.
- تسلط بر زبان: آشنایی با زبان انگلیسی و زبان کشور مقصد ضروری است.
- آشنایی با قوانین و مجوزها: پیش از مهاجرت، قوانین کاری و نحوهٔ اخذ مجوزهای حرفهای کشور هدف را مطالعه کنید.
- بهروز نگه داشتن دانش: با پیشرفت تکنولوژیهای نوین در حوزهٔ تهویه مطبوع و انرژی، مطالعه و یادگیری مداوم ضروری است.
- بررسی هزینهٔ زندگی و درآمد: هنگام انتخاب کشور، درآمد و هزینههای زندگی را مقایسه کنید؛ درآمد بالا در کشوری با هزینهٔ زندگی بسیار زیاد لزوماً به معنای پسانداز بیشتر نیست.
در نهایت، مطالعات بیشتر، مشاوره با متخصصان مهاجرت، و بررسی تجربیات افرادی که در این کشورها کار کردهاند میتواند تصمیمگیری را آسانتر کند. آیندهٔ حرفهای شما در حوزهٔ تاسیسات مکانیکی بستگی به برنامهریزی دقیق و انتخاب درست خواهد داشت.